جایزه لاک‌پشت پرنده از رویدادهای مهم ادبی است که هرساله اسفندماه به کتاب‌های برگزیده هر سال کودک و نوجوان اختصاص پیدا می‌کند. امسال در میان فهرست لاک‌پشت پرنده، 5 کتاب کودک و نوجوان انتشارات مهرک با عنوان «گل بهار»، «لطایف الطوایف»، «کفشی که لانه خانم مرغه شد»، «آرزوی کودکی» و «گریه نکن. آقای گاو!» نامزد جایزه لاک‌پشت پرنده شده‌اند که به همین بهانه گفت‌وگویی با سمانه‌سادات حسینی، مدیر انتشارات مهرک داشته‌ایم که می‌خوانید:
وی درباره مهم‌ترین شاخصه آثار کاندیدا شده در جایزه لاک‌پشت پرنده گفت: هر جایزه ادبی یا جشنواره‌ای شاخصه‌های متناسب با سیاست‌ها و نگاه آن رویداد رقابتی را دارد؛ بنابراین نمی‌توان به صرف ویژگی‌های کتاب‌ها، یک اثر را عامل اصلی انتخاب ارزیابان آثار دانست.
حسینی افزود: در میان کتاب‌های کاندیدا شده در جایزه لاک‌پشت پرنده، دو اثر بازنویسی ادبیات کهن هستند و از این حیث که به ادبیات و تاریخ گذشته برمی‌گردیم و داستان آن را به زبان امروزی بیان می‌کنیم، ارزشمند هستند.
پرورش قوه تخیل
وی با بیان اینکه یک اثر کاندیداشده در جایزه لاک‌پشت پرنده، داستان کوتاه کودک است به نکات مهم در کتاب‌های کودک و نوجوان اشاره کرد و گفت: در سنین کودکی و نوجوانی آنچه بسیار مهم و موردنیاز بوده این است که قوه تخیل خواننده کتاب را به‌خوبی پرورش دهیم و با هدایت درست نگاه بازتری را برای مخاطب به ارمغان آوریم. با توجه به اهمیت این موضوع باید به این نکته اشاره کرد که کتاب‌های کاندیداشده تخیل خیلی خوبی دارند و خیال‌انگیزی خوبی را به کودک و نوجوان ارائه می‌کنند.
مدیر نشر مهرک کاندیدای جایزه لاک‌پشت پرنده شدن را بیشتر منوط به عملکرد اخیر انتشارات دانست و در ادامه افزود: با تعیین متولی برای حوزه کودک و نوجوان از سوی انتشارات سوره مهر، به‌صورت پیوسته تمام کتاب‌ها برای رویدادها و جوایز ادبی ارسال می‌شوند؛ بنابراین کاندیدا شدن 5 کتاب نشر مهرک در جایزه لاک‌پشت پرنده، به‌خاطر ارائه کامل و درست‌تر آثار منتشر شده است.
وی درباره تاثیر رویدادهای ادبی در جذب بیشتر مخاطب اظهار کرد: برای بچه‌های کتابخوان و والدینی که به مطالعه فرزندانشان اهمیت می‌دهند، کاندیدا شدن یا برگزیده شدن یک اثر در یک رویداد ادبی بسیار مهم است.
رویکرد شفافی برای ارائه آثار نداریم
سمانه سادات حسینی با اشاره به اینکه برای رویدادها و جشنواره‌ها آثار ادبی از مراکز مختلفی ارائه می‌شود اما متاسفانه برخی از مراکز بیشتر مورد اعتبار قرار دارند، گفت: متاسفانه ما رویکرد شفافی و واضح ادامه‌داری برای ارائه آثار از سوی مراکز مختلف تجربه نکرده‌ایم و گاه در برخی از کتاب‌های ترجمه‌ای می‌بینیم که نوشته شده این اثر موردتوجه فلان مرکز است و آنها شناخته‌شده‌‍‌تر از لیست‌های ارائه‌شده داخلی هستند.
علاقه‌مندی نوجوانان
وی در خصوص ژانر موردعلاقه کودکان و نوجوانان امروز گفت: آنچه در بازار مشهور است و در جاهای مختلف درباره آن صحبت می‌شود این است که نوجوانان به کتاب‌هایی با ژانر فانتزی و ترسناک علاقه‌مندی بیشتری نشان می‌دهد اما بر اساس تجربه هم می‌توان به این نکته اشاره کرد که نوجوانان بیشتر به دنبال کتاب‌هایی که بیشتر در دسترسشان قرار دارد می‌روند چراکه این آثار بازار پخش قوی‌تری دارند.
مدیر نشر مهرک افزود: وقتی کتابی بیشتر در معرض دید قرار گیرد، بیشتر انتخاب می‌شود. همچنین کتابی که محتوای آن برای نوجوانان قابل درک بوده و جنبه آموزشی نداشته باشد بیشتر مورد استقبال قرار می‌گیرد.
وی ادامه داد: جدای از بحث اهمیت توزیع تولیدات ادبی، کتاب‌هایی که از مستقیم‌گویی فاصله گرفته و داستان و موضوع را به خوبی پرورش داده‌اند بیشتر مورد توجه مخاطبان نوجوان قرار می‌گیرند. نوجوانان امروز کتاب‌هایی را که در آنها تجربه هیجان دارد بیشتر دوست دارد به‌طوری‌که اگر هر کتابی با افزونه هیجان همراه باشد، بیشتر با اقبال مواجه می‌شود.
کتاب کودک و زرق و برق‌های فریبنده
وی درباره کتاب‌های ویژه کودکان نیز بیان کرد: انتخابگر کتاب‌های کودک والدین هستند و آنها آثاری را انتخاب می‌کنند که از طریق آن نکته‌ای به فرزند آموزش داده شود. همچنین اغلب نگاه جامعه روانشناختی است که موضوعی دولبه است یعنی هم جنبه مثبت دارد و هم منفی. از سوی دیگر، نگاه روانشناختی در طول سال‌های متفاوت مدام در حال تغییر است، به‌طوری‌که آنچه 40 سال پیش بسیار خوب تلقی می‌شد در این ایام، به فاصله گرفتن از آن تشویق می‌شویم و آنچه امروز آن را خوب می‌دانیم شاید 20 سال آینده چندان مطلوب نباشد؛ بنابراین نیاز است تا نگاه تحلیلی نسبت به کتاب‌های روانشناختی وجود داشته باشد، اگرچه متاسفانه امروزه کمتر به این مورد توجه می‌شود و افراد به زرق و برق برخی کتاب‌ها جذب می‌شوند.
جایگاه شعر در کتاب کودک را جدی بگیرید
سمانه سادات حسینی در بخشی دیگری از سخنانش به این نکته اشاره کرد که متاسفانه کتاب‌های شعر کودک مورد استقبال قرار نمی‌گیرد چراکه والدین فکر می‌کنند این کتاب‌ها چندان جنبه آموزشی ندارند درحالی‌که ریتم و تخیل کتاب‌های شعر بسیار موردنیاز کودک است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از نکات مهم از نگاه والدین به کتاب کودک و نوجوان را وجه مالی آن دانست و افزود: در برخی از جلسات کتابخوانی می‌بینم که برخی از کتاب‌هایی که والدین برای فرزند خود می‌خوانند محتوای ضعیفی دارد و عموما کتاب‌های کم‌قیمتی هستند که از سوی انتشارات گمنامی هم به چاپ می‌رسند. بر همین اساس هم باید گفت که بازار کتاب کودک بازاری آشفته است.
