نقش زنان در فرهنگ جامعه و تربیت فرزندان
هوشنگ جاوید در این کارگاه آموزشی درباره برگزاری مستمر اینگونه کلاس‌ها و تاثیرگذاری آن در فرهنگ جامعه اینگونه می‌گوید: اگر این کلاس‌های آموزشی به صورت مستمر برگزار شود و در آن مسائل درست مطرح و منتقل شود قطعا بسیار تاثیرگذار است تا از این طریق بتوانیم ذهنیت مادران ایرانی را نسبت‌به اهمیت لالایی‌ها آگاه کنیم. به دیگر سخن می‌توان از طریق لالایی‌ها بنیاد فرهنگی جامعه را تقویت کرد و مادران باید این اهمیت و ضرورت را بدانند و آموزش ببینند.
وی می‌افزاید: آنچه هدف است مسلما این است که جامعه مخاطب ما که زنان و مادران ایرانی هستند، آموزش بدهیم تا بتوانند از فرهنگ محیط خود یا از آنچه در طبیعت اطراف خود می‌بیند بهره بگیرد و شاعرانگی خود را به همراه میزان ادبیاتی که می‌داند به کار بگیرد و آن را در قالب یک بیان ساده همچون لالایی برای فرزند خود بخواند. باید آن شاعرانگی و شیدایی را در زنان و مادران ایرانی پرورش داد و این امر قطعا مستلزم آموزش است.
رابطه فرهنگ و لالایی
استاد جاوید در رابطه با فرهنگ و لالایی اینطور می‌گوید: اصولا فرهنگ چه فرهنگ مذهبی، قومی و چه فرهنگ ملی از طریق مادران و با بیانی ساده در شکل‌های متفاوتی که یکی از آن‌ها لالایی است به ذهن کودکان انتقال داده می‌شود. مادر حتی می‌تواند روایت‌های تاریخی به گونه‌های متفاوتی برای کودک خود نقل کند. به طور کلی مادر می‌تواند روایت زندگی را برای فرزند خویش نقل کند. امروزه ما روایت زندگی را از دست داده‌ایم چون رسانه‌های مختلفی جای آن را گرفته‌اند. رسانه‌هایی همچون تلویزیون، رادیو و فضای مجازی باعث شده‌اند که مادران از روایت زندگی دور شوند. به عقیده من، فرهنگ‌سازی در دست مادران است و هنوز هم می‌تواند باشد در صورتی که آموزش درست و اصولی داده شود.
لالایی‌های آموزشی
وی درباره اهمیت لالایی‌های آموزشی اینطور می‌گوید: لالایی‌هایی از جنس آموزش کم نیستند؛ البته شکل آن امروزه باید تغییر کند این تغییر نیز از طریق آموزش صورت می‌گیرد. به اعتقاد من، آموزش نقش بسیار مهمی دارد. مادر باید بداند وقتی می‌خواهد راوی رویداد امروز جامعه برای فرزند خود باشد باید آن را درست به کودک خود انتقال دهد و این امر از طریق آموزش درست و اصولی صورت می‌گیرد؛ به طور مثال، گلی که در گلدان کاشته بودم امروز گل داد. مادر باید به‌سادگی و با بیان شیوا و روان این موضوع را به کودک خود بگوید که کودک آرام آرام محیط را بشناسد، گل و گلدان را بشناسد. او می‌تواند از طریق این موضوعات ابتدایی آموزش را شروع کند.
وی می‌افزاید: تغییرات زندگی امروزه را باید در نظر بگیریم و به مادران امروز و فردای جامعه آموزش بدهیم که چگونه می‌توانند با فرزندان خود ارتباط برقرار کنند. آنچه مهم است ارتباط مادر و فرزند و عمیق شدن این ارتباط در سنین کودکی از طریق لالایی‌ها است که باید صورت بگیرد. این جنس از ارتباط در طول زمان به آموزش نیز منجر می‌شود. چندان که شاهد این موضوع هستیم که بسیاری از فرزندان حتی در دوران بزرگسالی نیاز به درددل و صحبت کردن با مادر خود دارند. به بیان ساده‌تر، این ارتباط فقط در سنینی کودکی رخ نمی‌دهد و می‌تواند در سنین نوجوانی و جوانی و شاید تا پایان عمر با انسان همراه باشد. اگر این نوع ارتباط در جامعه وجود داشته باشد می‌توان به دستاوردهای بزرگ فرهنگی رسید که به نظر من در زمان حال این نوع ارتباط در جامعه بسیار کمرنگ شده است.
استاد جاوید می‌افزاید: لالایی می‌تواند در شناسایی اقوام ایرانی و همچنین و فرهنگ جامعه تاثیرگذار باشد. این انتقال فرهنگ می‌تواند از طریق برنامه‌ریزی و در مرحله بعد آموزش صورت بگیرد. مادر می‌تواند از تاریخ و فرهنگ سرزمین خود برای فرزندش بگوید، فرهنگ‌ها و رسم و رسوم مختلفی که در جامعه و در بین اقوام ایرانی وجود دارد، از زیبایی‌های سرزمین خود بگوید.
ویژگی‌های لالایی
وی در پاسخ به این سوال که لالایی چه ویژگی‌هایی می‌تواند داشته باشد، می‌گوید: لالایی‌ها می‌تواند حماسی، شجاعت‌پرور، تاریخی و روایت‌کننده تاریخ باشد، می‌تواند بیان‌کننده سوگ جشن‌ها و آیین‌ها باشد، می‌توانند بیان‌کننده شادی‌ها و غم‌ها باشند، لالایی‌ها می‌تواند تعریف‌کننده روزهای خاصی در تقویم کشورمان باشد و نیز می‌تواند تعریف‌کننده ارزش‌ها، باورها، عقاید مردم خاص قومی، ملی و مذهبی کشورمان باشد.
استاد جاوید می‌افزاید: لالایی‌ها باعث افزایش نیروی حیات و امید در جامعه می‌شوند. آنچه برای من جالب است و می‌خواهم آن را در این کلاس به اشتراک بگذارم این است که لالایی‌ها در گذشته آواز کار، زندگی و آموزش بودند و نیز در زبان‌گیری کودکان نقش بسیار مهمی دارند. در لالایی‌ها می‌توان از مقاومت گفت و کودکان را با مقاومت آشنا کرد. به دیگر سخن، آنچه در هر جامعه‌ای مهم است بنیان فرهنگی آن جامعه است و این امر از طریق مادران میسر می‌شود زیر آن‌ها بنیان فرهنگی جامعه را می‌سازند.
دستاوردهای این کارگاه آموزشی
وی درباره دستاوردهای کارگاه آموزشی موسیقی در لالایی اینگونه می‌گوید: در این کارگاه آموزشی با مشارکتی که با شرکت‌کنندگان از طریق پرسش و پاسخ و گفت‌وگو صورت گرفت متوجه شدم سطح آگاهی آن‌ها خوب بوده و برای رسیدن به دستاوردهای بیشتر و بهتر لازم است کلاس‌هایی از این دست به صورت منظم و مستمر برگزار شود.
نتیجه‌گیری
استاد جاوید در پایان سخنان خود گفت: مادران و زن‌های ایرانی از تمام اقوام به این درک رسیده‌اند که باید فرزندانشان را برای جهانی که خودشان در آن حضور ندارند تربیت و پرورش دهند.
